Van’da yeraltı çarşısının kaderi hiç değişmedi

“23 yıllık çarşı”

Van’ın İpekyolu ilçesi Beşyol Meydanı’nda bulunan ve 23 yıl önce dönemin Belediye Başkanı Aydın Talay tarafından yaptırılan Yeraltı AVM (Yeraltı Çarşısı), son yılların en durgun dönemini yaşıyor. Bir zamanlar kentin gözdesi olan Yeraltı AVM’de şimdilerde müşteri bulmak oldukça zor hale gelirken esnaflar bu gidişatın daha kötüye gitmesinden dolayı büyük endişe yaşıyor. Kışın gelmesiyle birlikte havaların iyice soğuduğu Van’da esnafların işi düşerken, Yeraltı AVM’deki esnaflar ciddi sorunlar ile karşı karşıya kalırken gözden iyice düşen çarşı için yetkili isimlerin müdahele etmesini bekliyor. Cazibesini yitiren, kentin merkezinde olmasına rağmen yürüyen merdiven gibi ulaşımı kolaylaştıran imkanları olmayan ve görünürlükten uzak olan çarşıda sorunlar sürerken Şehrivan’a konuşan esnaflar müşteri bulmakta zorlandıklarını ve sıkıntıların çözüme kavuşmasını istediklerini söyledi.

“BİR ZAMANLAR ÇOK POPÜLERDİ”

Van’da 2000 yılında dönemin Van Belediye Başkanı Aydın Talay tarafından yaptırılan Yeraltı AVM bir dönemler kentin en popüler çarşılarından birisiydi. Kentin merkezinde olması dolayısıyla önemli markalar ve mağazalar bu çarşıda yer alıyor ve vatandaşın uğrak yeri oluyordu. Son yıllarda yıpranan çarşı çeşitli müdaheleler ile ayağı kaldırılıp çarşıdan AVM’ye dönüştürülmeye çalışılsa da kentin uğrak noktası olma alışkanlığını yitirdi. İranlı turistlerin geldiği dönemlerde bir şekilde çalışan çarşıdaki esnaflar buna rağmen eski günlerinden uzak bir görüntü çizerken yeni nesil mağazalar ve AVM’ler o AVM’nin pabucunu dama attırdı. AVM’Nin sıkıntılı süreci devam ederken esnaflar son durumu gazetemiz aracılığı ile paylaştı.

“YENİ NESİL AVM’LER VE GÖRKEMLİ MAĞAZALAR YERALTI’NIN CAZİBESİNİ ELİNDEN ALDI”

Yeraltı AVM, açıldığından bu yana burada esnaflık yaptığını dile getiren Aydın İdi, İranlıların Van’a büyük katkısı olduğunu söylüyor. Yaşadıkları sorunları da Şehrivan aracılığıyla paylaşan İdi, küçük esnafın zor günler yaşadığını aktarıyor. İşlerinin düştüğünü belirten İdi, “İşlerimiz maalesef kötü. Biz esnafların son 1-2 aydır işleri çok düştü. Van’ın ekonomisi bakımından İranlıların gelmesi çok büyük bir faydaydı. Ama İranlıların gitmesiyle birlikte Van için kötü bir durum oldu. Yılbaşında tekrar gelmelerini bekliyoruz. Van’da kurumsal markalar olmadığında küçük esnafın işleri iyiydi, geçimini sağlıyordu ve evine ekmek götürebiliyordu. Kurumsal markaların kente gelmesinden sonra küçük esnafın işleri düştü” diyor.

“ESNAFLAR SORUNLARDAN YANA DERTLİ: VAN HALKI AVM’YE İNMEYE ÜŞENİYOR”

Yeraltı AVM’de yaşanan sorunları aktaran İdi, “Cadde ile yeraltındaki dükkânlar arasında yüzde 100 fark var. Çünkü millet yeraltına inmeye üşeniyor. Buranın bir değişime ihtiyacı var. Yeraltı Çarşısı Van’ın göbeğinde, güzel bir yerde ama insanlar buraya inmeye üşeniyor. Buradaki ürünlerin daha pahalı olduğu imajı da doğru değil. Bizim ürünlerimizin fiyatı dışarıya göre daha ucuz. Biz burada bir değişimin olmasını istiyoruz. Buranın müşterisinin artması için yenilik yapılabilir. Buranın en azından yürüyen bir merdiveni olabilirdi. Girişte ve çıkışta olsaydı buranın atmosferini yüzde 100 değiştirecekti” diye belirtiyor.

“ESNAF ÇARŞIDA BİR DEĞİŞİM VE DÖNÜŞÜM İSTİYOR”

İdi, AVM’de değişimin şart olduğunu vurgulayarak şunları aktarıyor: “Biz esnaflar bu durumu çok dile getirdik. Valimiz sayın Ozan Balcı’yla da görüştük. Maalesef sorunlarımız çözüm bulmadı. Bu da bizi derinden etkiledi. Pasajın halini görüyorsunuz. Bomboş. Yaşlısı var, çocuğuyla çarşıya gelen kadınlar var. Bunlar buraya gelemiyor. Kışın işlerimiz durma noktasına geliyor. Van’da da kış aylarca sürüyor. Bu da esnafa büyük bir zarar veriyor. Buraya canlılık katılması için değişim şart. İranlıların esnafa çok büyük katkısı var. Bu yüzden burada daha çok kalmaları için çeşitli etkinlikler yapılabilir.”

ESNAF: KİRALAR YÜKSEK, MÜŞTERİ YOK!

22 yıldır Yeraltı AVM’de esnaflık yaptığını dile getiren Emin Esen adlı vatandaş, yürüyen merdiven talebinde bulunarak şunları söylüyor: “Yürüyen merdiven ve aydınlatma konusunda bize yardımcı olunacaktı. Sorunlarımız çözüm bulacaktı. Kiralarımıza yüzde 75 zam geldi. Sıkıntılarımız var. Hemen hemen hiç müşterimiz yok. Aşağıya inen yok. Yeraltı çarşısına aylardır, hatta yıllardır inmeyen kişiler var. Borcu borçla kapatıyoruz. Akşama kadar burada müşteri bekliyoruz. İnsanlar ne yaz ne de kış buraya gelmiyor. Kapımızı değiştirdik. Kışın çok soğuk oluyor. Kendi imkânlarımızla klima taktırdık. Kimse hiçbir talebimizi yerine getirmedi. Yürüyen merdiven ve aydınlatma konusunda Vali Bey’in bize yardımcı olmasını istiyoruz.”

“YÜRÜYEN MERDİVEN VE TANITIM FAALİYETLERİ TALEP EDİLİYOR”

Yeraltı AVM’nin yeterince tanıtılmadığını belirten Emirhan Erörs, “Bizim tanıtım ve insanların aşağı inememe sorunu var. İnsanların yeraltı çarşısına karşı önyargısı var. İnsanlar burada alışveriş yapmıyor, buraya gelmek istemiyor. Ürünlerimiz çok pahalı da değil. Kaliteli ürün satıyoruz. İnsanlar aşağıya inmeye üşeniyor. Çünkü merdivenler yüksek. Kış ayındayız, aşağıya inmek tehlikeli de. İnsanların buraya gelmesi için yürüyen merdiven yapılabilir, tanıtım yapılabilir” diye aktarıyor.

şehrivan