Van'da bulunan Oyun Taşı Ne Anlatıyor?
Van... Medeniyetlerin beşiği, Urartu'nun görkemli başkenti Tuşpa'nın kalbi. Yüzyıllardır dimdik ayakta duran Van Kalesi'nin gölgesinde, hemen güneyinde yer alan Eski Van Şehri, her kazı darbesiyle bize geçmişten fısıldamaya devam ediyor. Bu kadim topraklar, Urartularla başlayıp Ahlatşahlar, Eyyubiler, İlhanlılar, Selçuklular, Akkoyunlular ve nihayet Osmanlı İmparatorluğu'na uzanan zengin bir mirasın sessiz tanığı.
Son günlerde gelen bir haber ise bu görkemli mirasın sadece savaşlardan, kalelerden ve büyük yapılardan ibaret olmadığını bir kez daha hatırlattı: Eski Van Şehri'ndeki kazılarda, Osmanlı kışlasının güney surlarıyla birleştiği noktada bir "oyun taşı" bulundu.
Bu basit buluntu, arkeolojinin ve tarihin en can alıcı yanını gözler önüne seriyor. Van Kalesi'nin ihtişamını incelerken zihnimizde hep krallar, ordular ve büyük fetihler canlanır. Oysa bir oyun taşı, o dönemin sıradan insanının, belki de nöbet saatleri arasında sıkılan bir Osmanlı askerinin, bir ailenin veya çocuğun günlük yaşamına, eğlencesine ve insani anlarına dair en samimi ipucudur.
Bir oyun taşı, binlerce yıllık medeniyetler zincirinde bir anlık tebessümün, rekabetin ve boş zamanın izini taşır. Tarih, sadece saraylardan değil, bu küçük taşlardan da okunur.
Kışla alanındaki bulgular elbette sadece bu oyun taşıyla sınırlı değil. 19. yüzyıl Osmanlı askeri yaşamına dair askeri teçhizat parçalarının da ortaya çıkması, bize o dönemin savunma ve yaşam koşulları hakkında somut bilgiler sunuyor. Ancak o oyun taşı... O, bize tarihin soğuk ve resmi yüzünün ardındaki sıcak insan hikayelerini hatırlatıyor.
Eski Van Şehri'nde devam eden bu titiz çalışmalar, bize sadece taş duvarların değil, kaybolmuş zamanların ve unutulmuş insanların da hikayesini anlatıyor. Bu toprakların her bir karışının ne kadar değerli olduğunun, geçmişle kurduğumuz bağın ne kadar canlı olduğunun en güzel kanıtı.
Kazı ekibini tebrik ediyor, Van'ın derin tarihini aydınlatmaya devam etmelerini diliyoruz. Önümüzdeki günlerde bu oyun taşının hangi oyuna ait olduğunu veya ne tür bir kültürel simge taşıdığını öğrenmek, hepimiz için heyecan verici olacaktır.
