Van Siyasetin Van'a verdiği zarar...
Van, coğrafi konumu, tarihi derinliği ve kültürel zenginliği ile Doğu Anadolu Bölgesi'nin en önemli şehirlerinden biridir. Ancak, şehrin bu potansiyelinin, Ankara'daki merkezi siyasette yeterince güçlü bir temsil ve etki gücüne dönüşemediği yönünde yaygın bir kanaat bulunmaktadır. Van siyasetinin Ankara'da "zayıf" addedilmesinin ardında birden fazla, birbiriyle etkileşimli neden yatmaktadır.
1. Van Siyasetinin Ankara'da Zayıf Olmasının Temel Nedenleri
Van'ın siyasi gücünün başkentteki etkinliğinin sınırlı kalmasının başlıca nedenleri şunlardır:
Partiler Arası Keskin Kutuplaşma
Van'ın siyasi yapısı, özellikle bölgesel ve etnik tabanlı siyasi partilerin güçlü olduğu, genel Türkiye siyasetine kıyasla daha keskin bir kutuplaşma göstermektedir. Bu durum, Van'ı temsil eden milletvekillerinin, ulusal meseleler üzerinde ortak bir Van vizyonu etrafında birleşerek Ankara'da güçlü bir lobi faaliyeti yürütmelerini zorlaştırmaktadır. Farklı siyasi kamplardan gelen vekiller arasındaki bu ayrışma, şehrin acil sorunlarının ve kalkınma projelerinin öncelikli gündem maddesi olmasını engeller.
Siyasi İstikrarsızlık ve Sürekli Değişim
Van'da yerel siyasetin ve seçilmiş temsiliyetin zaman zaman karşılaştığı hukuki ve idari müdahaleler, siyasi temsilin sürekliliğini ve güvenirliğini olumsuz etkilemektedir. Sürekli değişen temsil yapısı, Ankara'daki bürokrasi ve diğer siyasi aktörler nezdinde uzun vadeli iş birliği ve güven ilişkilerinin kurulmasını sekteye uğratır. Bu da Van için kalıcı ve büyük ölçekli yatırım ve proje takibini zayıflatır.
Ekonomik ve Nüfus Gücünün Yetersizliği
Siyasi etki, çoğu zaman ekonomik güç ve büyük nüfus ile doğru orantılıdır. Van, bölgenin merkezi olsa da, genel Türkiye ekonomisindeki payı ve batı metropollerine kıyasla görece daha az nüfusu, siyasi pazarlık gücünü doğal olarak sınırlar. Yatırım kararlarının büyük ölçüde ekonomik rasyonaliteye dayandığı bir ortamda, Van'ın Ankara'daki lobi gücü bu ekonomik dezavantajdan etkilenir.
2. Güçlü Bir Van Siyasetinin Şehre Potansiyel Katkıları
Van siyasetinin Ankara'da daha güçlü ve birleşik bir sesle temsil edilmesi, şehrin kalkınması ve refahı için hayati katkılar sağlayabilir:
Mega Projeler ve Yatırımların Hızlanması
Güçlü bir siyasi temsil, Van Gölü Demiryolu Feribotları'nın modernizasyonu, sınır ticaret kapılarının geliştirilmesi (Gürbulak-Kapıköy), veya yeni üniversite/teknopark yatırımları gibi mega projelerin merkezi bütçeden daha fazla pay almasını ve bürokratik engellerin aşılmasını kolaylaştırır. Van'ın, İran'a açılan bir ticaret ve lojistik üssü olma potansiyelini gerçekleştirmesi hızlanır.
Merkezi Bürokraside Etkin Temsil
Milletvekilleri ve yerel yöneticilerin birleşik bir şekilde hareket etmesi, merkezi bakanlıklar ve bürokratik kademelerde Vanlı profesyonellerin istihdamını teşvik edebilir. Bürokrasideki "Van lobisi," şehrin özel ihtiyaçlarına (deprem sonrası kentsel dönüşüm, göç yönetimi vb.) daha duyarlı ve hızlı çözümler üretilmesini sağlar.
Sınır Ticareti ve Turizm Potansiyelinin Artırılması
Van'ın siyasi gücünün artması, sınır ticareti ve turizm mevzuatının Van'ın lehine düzenlenmesini sağlayabilir. Örneğin, İranlı turistler için vize kolaylıkları, Van Denizi'nin (Van Gölü) temizlenmesi ve kıyı şeridinin turizme kazandırılması için özel fonların ayrılması bu gücün sonuçları olabilir.
Sonuç Olarak
Van siyasetinin Ankara'da zayıf olması, çoğunlukla iç siyasi dağınıklık, süreklilik eksikliği ve ekonomik/nüfus dezavantajlarından kaynaklanmaktadır. Ancak bu durumun tersine çevrilmesi, Van'ın geleceği için kritik öneme sahiptir. Van'ın farklı siyasi aktörlerinin, bölgesel kalkınma ve ortak Van çıkarları etrafında güçlü bir uzlaşı kültürü oluşturması; ancak bu şekilde Ankara'daki siyasetin "kapılarını" Van'a daha çok açması ve şehrin potansiyel katkılarını tam olarak gerçekleştirmesi mümkündür.