Van’dan Kalp Hastalığı Riskini Azaltan 10 Altın Kural

Kalp Sağlığı Alarmı: Başhekim Sarıkay'dan Hayati Çağrı

Türkiye'de ölümlerin ana nedeni olan kalp ve damar hastalıklarından korunma yolları, uzmanlar tarafından yeniden gündeme taşındı. SBÜ Van Eğitim ve Araştırma Hastanesi Başhekimi Doç. Dr. Remzi Sarıkay, bu sinsi tehlikeye karşı alınması gereken 10 "altın kuralı" tek tek sıraladı. Doç. Dr. Sarıkay’ın, özellikle yüksek LDL kolesterol ve kontrolsüz hipertansiyon risklerine yaptığı vurgu dikkat çekti. Sağlıklı bir yaşam ve uzun ömür için bu kuralların hayati önem taşıdığı belirtiliyor.

SBÜ Van Eğitim ve Araştırma Hastanesi Başhekimi Doç. Dr. Remzi Sarıkay Kalp ve Damar Hastalıklarından Korunmak İçin 10 Altın Kuralı paylaştı.

1.LDL-kolesterolü hedef değerlerde tutun.

Yüksek LDL, aterosklerotik kardiyovasküler hastalığın (AKVH) ana nedenidir.

•Çok yüksek risk: <55 mg/dL

•Yüksek risk: <70 mg/dL

•Orta risk: <100 mg/dL

→ Yaşam tarzı değişikliği yetmezse farmakolojik tedavi (statin, ezetimib, PCSK9 inhibitörü) düşünülmelidir.

2.Kan basıncınızı

130/80 mmHg’nin altında tutun. Hipertansiyon, inme ve kalp yetmezliğinin önde gelen nedenidir.

→ Tuz <5 g/gün, düzenli fiziksel aktivite, yeterli potasyum ve gerekirse antihipertansif tedavi önerilir.

3.Kan şekerini ve HbA1c düzeyini kontrol altında tutun.

Diyabet veya prediyabet, AKVH riskini 2–3 kat artırır.

→ HbA1c <7% hedeflenmeli, gerekirse SGLT2 inhibitörleri veya GLP-1 RA kullanılmalıdır.

4.Akdeniz tipi diyet uygulayın.

Zeytinyağı, sebze, meyve, tam tahıl, baklagil ve balık tüketimi; kırmızı et, işlenmiş gıda, trans yağ ve rafine karbonhidratların kısıtlanması önerilir.

→ Bu diyet lipid profili, kan basıncı ve glisemik kontrolü iyileştirir.

5.Fiziksel olarak aktif olun.

Haftada ≥150 dakika orta yoğunlukta veya ≥75 dakika yüksek yoğunlukta aerobik egzersiz, ayrıca kas güçlendirme egzersizleri önerilir.

 → Uzun süreli oturma, bağımsız bir risk faktörüdür.

6.Vücut ağırlığınızı ve bel çevrenizi izleyin.

Obezite, dislipidemi, hipertansiyon ve insülin direnciyle ilişkilidir. •BMI hedefi: 20–25 kg/m² •Bel çevresi: erkek <94 cm, kadın <80 cm

7.Tütün ve nikotinden tamamen uzak durun.

Sigara, oksidatif stres ve endotel hasarı üzerinden aterosklerozu hızlandırır.

→ “Az içiyorum” düzeyinde bile risk artar; tam bırakma tek etkili çözümdür.

8.Psikososyal sağlığı önemseyin.

Depresyon, yalnızlık, kronik stres ve düşük sosyal destek, kardiyovasküler olay riskini bağımsız olarak artırır. → ESC, stres yönetimi, sosyal katılım ve psikolojik destek önermektedir.

9.Uyku ve sirkadiyen ritmi koruyun.

Günde 7–9 saat kaliteli uyku; uyku apnesi varsa tedavi edilmelidir. → Uyku düzensizliği, hipertansiyon ve dislipidemiyle ilişkilidir.

10.Düzenli kardiyovasküler tarama yaptırın.

40 yaş üzeri bireylerde ESC SCORE2 sistemiyle risk değerlendirmesi önerilir. → Kolesterol, kan basıncı, glukoz, kilo ve yaşam tarzı faktörleri periyodik izlenmelidir.