Müftü Nedir? Nasıl Olunur? İşte merak edilenler

MÜFTÜ: TARİHİN EN KÖKLÜ İLMİ UNVANLARINDAN BİRİ

Müftü, sadece modern bir devlet memuru unvanı değil, aynı zamanda İslam ilimler tarihinde kökeni çok eskilere dayanan bir makamdır. Sözlük anlamı "fetva veren" olan bu unvan, Osmanlı'da Şeyhülislamlık gibi üst düzey ilmiye mesleklerinden biriydi ve dini-hukuki meselelerde görüş bildiren en yetkin kişiydi. Günümüzde ise Türkiye Cumhuriyeti Diyanet İşleri Başkanlığı bünyesinde, bölgesel din hizmetlerinin sevk ve idaresini üstlenmiş en üst düzey yetkiliyi ifade eder.

GÜNCEL GÖREV TANIMI: YÖNETİM, İLİM VE İLETİŞİM

Modern Müftülük, idari ve ilmi yetkileri bir arada barındırır:

• Müftünün görevleri genel çerçevede ele alınmak suretiyle pek çok farklı çalışması olduğunu ifade etmek mümkün.

   - Öncelikle toplumu İslamiyet hakkında bilgilendirir ve aydınlatır.

   - Din hizmetlerini düzenler ve aynı zamanda denetler.

   - Diyanet işleri başkanlığını il ve ilçelerde temsil eder.

   - Din hizmetlerini ve denetlenmesini yönetir.

   - Din görevlilerinin hizmetlerini düzenler ve denetler.

İLAHİYATTAN BAŞLAYAN UZUN VE MEŞAKKATLİ YOL

Müftü olabilmenin temel şartı İlahiyat Fakültesi mezunu olmaktır. Ancak bu sadece başlangıçtır. Adayların:

MÜFTÜ NASIL OLUNUR?

1993 yılından önce İlahiyat Fakültesinden mezun olan kimseler Diyanet İşleri Başkanlığı yani DİB tarafından açılan müftülük sınavına girerek, kazanmaları durumunda müftü olarak atanabiliyorlardı. Ancak bu husus belirttiğimiz tarihte değiştirildi.

1. Artık müftü olmak çok daha zor ve meşakkatli bir sürece tabi. Müftü olmak için öncelikle İlahiyat Fakültesi’ni bitirmelisiniz. Akabinde Diyanet İşleri Başkanlığı tarafından yapılmakta olan vaizlik sınavına katılmalı ve bu sınavı kazanmanız gerekmektedir. Vaizlik sınavını kazanan kişiler stajyer vaiz olarak atanırlar.
2. En az 1 sene, en fazla 2 sene stajyer valiz olarak çalıştıktan sonra, Başkanlıkça belirlenmekte olan süre boyunca hizmet içi eğitim kurslarına katılırlar. Kursu başarı ile bitirenler il müftülüklerinde stajyer vaiz olarak çalışmaya başlarlar.
3. Stajyer vaiz olarak il müftülüklerinde en az 6 ay çalışmalarının ardından, asgari 2 ay süre ile bir ilçe müftüsü gözetiminde görev yapmaya başlarlar.
4. Stajyerlik dönemlerinde durumları ve idarecilik yapıp yapamayacakları müftülüklerce düzenlenmekte olan Değerlendirme Raporu’nda belirlenir. Bu rapor Diyanet İşleri Başkanlığı tarafından ayrıca incelenir ve olumlu bulunursa kişinin stajyer sıfatı kaldırılır.
5. Vaizlikte stajyerliği kaldırılmış olan, müftülük için yeterli bulunan ve başkanlıkça yapılan müftülük sınavını kazanan kişiler ilçe müftüsü olarak görev yapmaya başlarlar.
6. Diyanet İşleri Başkanlığı, 5 sene süre ile ilçe müftülüğü görevinde bulunan kişileri, İl Müftü Yardımcılığına terfi ettirir.
7. İlçe müftülüğü ya da il müftü yardımcılığında 6 sene çalışan ve toplam 10 yıl yüksek kademelerde görev yapan kişi ise İl Müftülüğüne terfi edebilir.

8. Diyanet bünyesinde vaizlik, imamlık gibi temel görevlerde bulunarak mesleki tecrübe edinmesi,

9. Zorunlu veya isteğe bağlı olarak Dini Yüksek İhtisas eğitimini tamamlayarak ilmi yetkinliğini ispatlaması,

10. Yeterli hizmet süresini doldurarak açılan müftülük sınavları ve mülakatlarında başarılı olması gerekmektedir.

KADINLARIN DİN HİZMETLERİNDEKİ YÜKSELEN ROLÜ

"Kadın Müftü" unvanı, teşkilatta kadınların eşit derecede söz sahibi olmasının somut bir göstergesidir. İslam tarihinde Hz. Ayşe'nin fetva vermedeki öncü rolü hatırlanırken, günümüzde de kadın İlahiyat mezunları Kur'an Kursu Öğreticiliği ve Vaizlik gibi pozisyonlardan yükselerek İl Müftü Yardımcısı olabilmekte ve hatta İlçe Müftülüğü makamına atanma fırsatına sahip olmaktadır. Bu durum, Diyanet teşkilatının kapsayıcı ve liyakate dayalı insan kaynakları politikasının bir yansıması olarak görülmektedir.