Gayrimenkul alım-satımında çoğu kişinin dikkatinden kaçan ancak taşınmazın niteliğini doğrudan etkileyen önemli detaylardan biri tapunun rengidir. Peki, kırmızı ve mavi tapular ne anlama geliyor? İşte bilinmesi gereken önemli detaylar…
Türkiye’de taşınmaz mülkiyetinin niteliğini belirten en önemli belgelerden biri tapulardır. Tapular, sadece bir mülkiyet belgesi değil; aynı zamanda taşınmazın hukuki durumuna dair kritik bilgiler sunar. Tapular üzerindeki renk ayrımı, özellikle gayrimenkul alım-satım süreçlerinde alıcılar için büyük önem taşıyor. En sık karşılaşılan iki tapu rengi olan kırmızı ve mavi tapular, taşınmazın statüsüne göre farklılık gösterir.
Kırmızı renkli tapular, bir yapının içerisindeki bağımsız bölümlerin (örneğin bir daire, dükkan veya ofis) mülkiyetini temsil eder. Bu tapular iki farklı başlık altında sınıflandırılır:
Kat İrtifakı: Yapımı henüz tamamlanmamış bir projede, ileride oluşturulacak bağımsız bölümlerin kimlere ait olacağını gösteren tapu türüdür. İnşaat sürecinde geçici olarak verilen bu hak, yapı tamamlanıp iskan alındığında kat mülkiyetine çevrilmelidir.
Kat Mülkiyeti: Yapının inşaatı tamamen bitmiş, iskanı alınmış ve yasal olarak oturuma hazır hale gelmiş taşınmazlar için düzenlenir. Bu tapuda bağımsız bölümün tüm detayları (ada, parsel, bölüm numarası vs.) açıkça belirtilir ve malik tüm yasal haklara sahiptir.
Mavi tapular ise yapılaşmamış veya yapılaşsa bile resmi kaydı olmayan taşınmazlar için verilir. Bu tapu türü yalnızca arsayı kapsar. Üzerinde bina bulunsa dahi, bu yapı tapu siciline işlenmemiş veya ruhsatsız olabilir. Dolayısıyla yapı mevcut olsa bile, tapu üzerinde yer almadığı sürece kırmızı tapuya geçiş yapılmış sayılmaz. Bu durum, özellikle yapı kayıt dışıysa hem alıcı hem satıcı açısından hukuki riskler doğurabilir.
Bir taşınmaz satın alırken yalnızca konum veya fiyat değil, tapunun türü ve niteliği de dikkatle incelenmelidir. Tapunun rengi; yapının hukuki statüsü, iskan durumu ve yapı kayıtlarının varlığı hakkında önemli ipuçları sunar.
Özellikle konut almak isteyenlerin kırmızı renkli kat mülkiyetli tapuları tercih etmesi büyük önem taşıyor. Aksi halde elektrik, su gibi temel aboneliklerde sorun yaşanabilir, ruhsat veya iskan eksikliği nedeniyle ekstra işlemler ve maliyetlerle karşılaşılabilir.
Tapu üzerindeki renk, basit bir görsel detay olmanın çok ötesindedir. Mülkiyetin hukuki niteliğini doğrudan yansıtır. Bu nedenle yatırımcılar ve alıcılar, tapunun rengine göre taşınmazın durumunu analiz etmeli ve gerekiyorsa uzmanlardan danışmanlık almalıdır.
KAYNAK: Gerçek Gündem